In dit artikel vind je:

• Hoe belangrijk een doordacht lichtplan voor een nieuwbouwwoning is
• Welke stappen je doorloopt om tot een lichtplan voor je nieuwbouwwoning te komen
• Wat misschien nog belangrijker is voor je nieuwbouwwoning dan dat lichtplan
• Bij welke verschillende partijen je kunt aankloppen voor het laten maken van een (gratis) lichtplan voor je nieuwbouwwoning

Tegels boven je bed? Daarom is een lichtplan belangrijk.

Vergelijk het lichtplan eens met een plan voor de wanden van je nieuwe woning. Afhankelijk van je wensen op gebied van kleur zal je in meer of mindere mate verschillende kleuren gaan toepassen. De kleur die je in de slaapkamer toepast kan ongeschikt zijn voor de keuken. Misschien heb je wel een mooi behang op het oog? Op sommige plekken in huis zal je tegels toepassen om de wanden te beschermen tegen vocht en/of beschadigingen. En misschien voorzie je een akoestisch probleem waardoor je geluid dempende wandpanelen wilt gaan toepassen.

Als het goed is denk je er over na op welke plek je welk materiaal en welke kleur toepast. Ze hebben ieder een eigen functie die bijdraagt aan sfeer of in praktische zin. Zou je ze lukraak toepassen, dan je wel eens verrast kunnen worden door tegels boven je bed en een kwetsbaar behangetje in je douche cabine. Geen goed idee.

Voor veel mensen is het maken van een lichtplan voor hun nieuwbouwwoning veel moeilijker dan het maken van een plan voor kleuren en materialen. Die laatste zijn veel tastbaarder, je kunt “afkijken” van plaatjes of in showrooms en hoe een kleur of materiaal uitpakt is nog wel enigzins voor te stellen. Met licht is dat een ander verhaal. Licht is ongrijpbaar, “afkijken” lukt niet omdat er nog zoveel meer factoren meespelen dan de positie van het lichtpunt en de vorm van het armatuur, hoe licht uitpakt is moeilijk voor te stellen en daarnaast op ieder moment van de dag ook weer anders.

Achterstevoren denken: deze stappen doorloop je om tot een lichtplan te komen

Net als bij het maken van een plan voor kleuren en materialen denk je bij het maken van een lichtplan voor je nieuwbouwwoning ook na over functie en sfeer. Een lichtplan maken is achterstevoren denken, net als het maken voor een plan voor kleuren en materialen. Ik loods je, in de juiste volgorde, door de te nemen stappen:

1. Functie
Als eerste denk je na over wat je uiteindelijk wilt bereiken met het licht dat je gaat toepassen. Welke functie heeft het licht? Moeten er praktische taken onder worden uitgevoerd? Is er een gewenste sfeer waarin licht een belangrijke rol speelt? Of zijn beide functies gewenst op dezelfde plek, maar op verschillende momenten?

En, wat je misschien niet verwacht, je denkt ook na over schaduw. Die heeft óók een belangrijke rol in een lichtplan. Deze kan een toevoeging doen aan de sfeer of afbreuk doen aan goed zicht.

2. Type licht en positie
De volgende stap is het bepalen welk type licht je op welke positie nodig hebt om de functie die het heeft te vervullen. Je gaat bepalen of je direct, indirect of diffuus licht nodig hebt vanuit plafond, wand, vloer of los te plaatsen tafelarmatuur of vloerarmatuur. Ieder type heeft zijn eigen kwaliteiten en valkuilen. De positionering heeft hier ook invloed op.

Zo kan direct licht een uit te voeren taak van veel helder licht voorzien, bijvoorbeeld als hanglamp boven het aanrecht. Datzelfde directe licht brengt dit ook schaduwen met zich mee die hinderlijk kunnen zijn, bijvoorbeeld bij meerdere directe lichtbronnen dicht bij elkaar. Daarnaast loop je bij de keuze voor direct licht ook nog het risico op verblinding, bijvoorbeeld als de eettafel dichtbij dat hanglampje boven het aanrecht staat en het mogelijk is om onder het armatuur door direct in de lichtbron te kijken.

Tip
In de ideale situatie kies je de exacte positie van de lichtpunten nadat het plan voor kleuren en materialen bekend is. Deze hebben ook invloed op welk licht je nodig hebt en hoe het zich verspreid. Die tijd is er door strakke deadlines in de project nieuwbouw meestal niet. Zorg er dan in ieder geval voor dat je globaal weet op welke plekken je donkere en lichte muur/plafond afwerkingen kiest en houd hier rekening mee in je lichtplan.

3. Armatuurkeuze
En dan als laatste de stap waar de meeste mensen mee beginnen: de keuze van armaturen. Het is ontzettend verleidelijk (en begrijpelijk!) dat dit het eerste is waar je misschien over nadenkt. Misschien droom je van een gave designklassieker die de show steelt boven de eetkamertafel? Of heb je een lief lampenkapje van oma dat je eindelijk een plek wilt geven in de woonkamer in plaats van op zolder. Wie weet heb je jouw droomarmatuur al jaren in huis en is dat de eerste die meeverhuist? En waarschijnlijk is het zo dat je naast die enkele eyecatchers nog een heel aantal “basic” armaturen moet gaan aanschaffen.

Hoe dan ook, zorg er bij íeder armatuur voor dat ze op een positie terecht komen waar ze, wat licht betreft, tot hun recht komen. Ga steeds na of de armaturen met het type licht dat ze geven en op de positie waar je ze plaatst de functies vervullen die aan die plek gekoppeld zijn.

Nog belangrijker dan een lichtplan voor een nieuwbouwwoning

Maar hoe weet je precies welke functies het lichtplan moet gaan vervullen? Daar gaat nog een heel proces aan vooraf! Het bepalen van de indeling van je nieuwbouwwoning is misschien nog wel belangrijker. Dit is niet simpelweg een 13 in een dozijn indeling kopieren plakken. Een indeling ontwerpen is jouw manier van leven vertalen naar hoe jij je huis hierin gebruikt. Het gaat daarbij om praktische zaken, maar ook om een stukje gevoel.

Waar komt de keuken, welke rol speelt die in je leven, hoeveel ruimte heb je daarvoor nodig? Hoe gebruik je je eettafel op verschillende momenten door de dag en het jaar heen? Wat verwacht je van je zithoek? Hoe hangen al deze onderdelen samen in de ruimte? Hoeveel ruimte is er beschikbaar, welke eigenschappen, kwaliteiten en (on)mogelijkheden heeft deze ruimte? Zomaar een paar vragen die laten zien dat er een flinke puzzel aan vooraf gaat. Deze raakt niet alleen het lichtplan, maar veel meer keuzes.

Een lichtplan voor je nieuwbouwwoning laten maken, bij wie klop je aan?

Bedenk vooraf goed wat je van degene verwacht die voor jou een lichtplan gaat maken. 3 belangrijke punten die je in je overweging moet meenemen zijn:
– indelingsontwerp: zorg dat je zelf een gedegen indelingsontwerp maakt of zoek een (liefst onafhankelijk) professional die dit kan doen
– lichtkennis: zoek iemand die kennis heeft over licht, niet (alleen) van de collectie armaturen die te koop is
– onafhankelijkheid: bedenk je wat voor jou belangrijk is. Een ontwerp/ advies/ plan dat niet door commerciële belangen wordt gestuurd of eentje waarin dat wel zo is, een lijst met armaturen is inbegrepen en waarin je misschien (een kleine) korting op de producten krijgt. Deze onafhankelijkheid heeft meestal ook invloed op de kosten van het laten maken van een lichtplan.

Verlichtingszaken of merken die(online) advies aanbieden
– helpen niet met het maken van een indelingsontwerp (de basis voor je lichtplan)
– vaak, maar niet altijd, goede lichtkennis aanwezig
– het maken van een lichtplan is relatief goedkoop en soms gratis
– je krijgt de shoppinglist voor armaturen er meestal bij
– sommige merken of online winkels hebben voornamelijk decoratieve of juist technische verlichting in het assortiment
– commercieel belang maakt dat onafhankelijk advies niet mogelijk is

Woonwinkels
– kunnen helpen met het maken van een indelingsontwerp, maar o.b.v. ‘one size fits all’ in plaats van persoonlijkheid
– zelden goede lichtkennis aanwezig
– het maken van een lichtplan is relatief goedkoop en soms gratis
– je krijgt de shoppinglist voor armaturen er meestal bij
– veel woonwinkels hebben voornamelijk decoratieve in hun assortiment
– commercieel belang maakt dat onafhankelijk advies niet mogelijk is

Interieurprofessionals die werken met commissies / verkopen
– kunnen helpen met het maken van een indelingsontwerp, op basis van persoonlijkheid i.p.v. ‘one size fits all’
– soms, maar niet altijd, goede lichtkennis aanwezig
het laten maken van een lichtplan is hier niet het goedkoopst, en ook niet onafhankelijk
– je krijgt de shoppinglist voor armaturen er meestal bij
– vaak decoratieve én technische verlichting in hun partnernetwerk
– commercieel belang maakt dat onafhankelijk advies niet mogelijk is

Onafhankelijk interieurprofessionals
– kunnen helpen met het maken van een indelingsontwerp, op basis van persoonlijkheid i.p.v. ‘one size fits all’
– soms, maar niet altijd, goede lichtkennis aanwezig
– het laten maken van een lichtplan is hier niet het goedkoopst, maar wel meest onafhankelijk
– een shoppinglist voor armaturen is niet standaard inbegrepen
– geen commercieel belang, dit zorgt voor onafhankelijk advies over het lichtplan voor je nieuwbouwwoning

WarmWit werkt volledig onafhankelijk. Wil je meer weten over de verschillen tussen een onafhankelijke interieurprofessional en niet-onafhankelijke interieurprofessional? Ik schreef er deze blog over.